در حالی که 12 روز پس از ناپدید شدن دو کوهنورد ایرانی در قله پابدای قرقیزستان وزیر ورزش جمعه پیش در شوآف مدیریتی دستور بررسی وضعیت آنها را داد، 6 روز پس از دستور بررسی مقامات قرقیزستان پایان عملیات نظامی نجات توریست ها و کوهنوردان قله پابدا را اعلام کردند.
به گزارش سرویس ویژه واندا اسپورت دو کوهنورد ایرانی مریم پیله وری و حسن آقالو از 19 مرداد گم شدن آنها در قله پابدا قرقیزستان تایید شد، اما این پایان ماجرا نبود چون موضوع گم شدن آنها از سوی ناتالیا ناگوویتسینا اعلام شده که در روز 21 مرداد در راه بازگشت از قله در ارتفاع 7300 متری آنها را دیده بود.
پس گزارش ناتالیا دیگر هیچ اثری جز وسایل از مریم و حسن پیدا نمی شود ولی همزمان دولت قرقیزستان برای نجات 62 توریست و کوهنورد عملیات نظامی با حضور وزارت دفاع و با کمک هلی کوپتر انجام می دهد.
نکته دردناک این است که در لحظات هیچ مقام ورزشی ایرانی خبری از این حادثه نداشته و لحظات طلایی پیدا شدن دو کوهنورد ایرانی به سرعت سپری شد.
حتی سفارت ایران در قرقیزستان هم به اخبار محلی و گزارش رسانه های رسمی در قرقیزستان توجهی نکرده بود.
در فاصله کمی خبر شکستگی پای ناتالیا در رسانه های روسیه از جمله خبرگزاری تاس ابعاد حادثه گسترده را کرد، به حدی که با ورود کامچیبک تاشیف رئیس کمیته امنیت ملی قرقیزستان عملیات نجات برای کوهنورد روس روند نظامی پیدا کرد.
از این زمان بود که با استفاده از امکانات نظامی و پهپادهای خاص ارتش قرقیزستان چادر او در ارتفاع 7140 متری پیدا شد، ولی با وجود همه تلاش ها هیچ نشانه ای از حرکت و نشانی از زنده ماندن ناتالیا در چادر او وجود نداشت و امیدها برای زنده ماندن او به پایان رسید.
محل چادر ناتالیا در موقعیتی از قله پابدا است که به گفته کارشناسان حتی در فصل بهار امکان انتقال جسد نیست و او برای همیشه در پابدا خواهد ماند.
اما در این میان هیچ خبر و نشانی از اقدامات لازم برای پیدا کردن نشانه ای از دو کوهنورد ایرانی در عملیات گسترده وزارت دفاع قرقیزستان که پیش از این 62 کوهنورد را نجات داده و برای نجات زن روس تلاش می کرد، اثری دیده نمی شود.
برخی منابع غیر رسمی در قرقیزستان به دلیل عدم بررسی و مهم نبودن موضوع از جانب وزارت ورزش یا سفارت ایران در بیشکک، مدعی بی اطلاعی از حضور این دو کوهنورد شدند در حالی که شرکت آکسای تراول تمامی برنامه ها و روند ورود به کمپ های کوهستانی و کوهنوردی را زیر نظر فدراسیون کوهنوردی قرقیزستان انجام می دهد.
آکسای به همین دلیل در گزارش نخست خود مدعی شده بود که ارتباط ما از 10 آگوست با کوهنوردان ایرانی قطع شده و بعدها مستند به مشاهده ناتالیا متوجه ادامه مسیر تا 12 آگوست شده است، پس نمی توان بی اطلاعی قرقیزستان را باور کرد.
شگفت انگیز از سمت ایران با گذشت 12 روز، تازه در روز جمعه 31 مرداد وزیر ورزش دستور پیدا کردن کوهنوردان را می دهد و در نهایت شگفتی معاونت بین الملل این وزارت را برای پیگیری ورزشکاران ایرانی به سفارت بی خبر و بی اطلاع ایران در قرقیزستان حواله می دهد.
با این وجود از روز جمعه تعطیلی در ایران و تعطیلی همزمان در سفارت ایران تا صبح دوشنبه هیچ اتفاق خاصی رخ نداد و گزارش نا امیدی از زنده ماندن ناتالیا هم روز چهارشنبه منتشر شد ولی دستور وزیر ورزش و سفارت ایران در قرقیزستان هنوز متوجه شرایط نشدند.
پیگیری های خبرنگار واندا اسپورت در آسیای مرکزی با یکی از مقامات فدراسیون کوهنوردی قرقیزستان تایید کرد جز تماس های دوستان این دو کوهنورد از داخل ایران تا عصر پنج شنبه 28 آگوست – 6 شهریور 1404 از سمت سفارت ایران در قرقیزستان و مقامات ورزشی دولت ایران هیچ پیگیری برای پرونده کوهنوردان انجام نشده است!
البته طبیعی است که وقتی سفارت در مدت 17 روز گذشته بی خبر از زمین و زمان حتی خبرهای محلی حوزه کاری مربوط به شهروندان ایرانی را مونیتور نمی کند، توقعی به واکنش نیست و نکته مهم این است که در ساختار اداری وزارت ورزش و وزارت امور خارجه از جمعه 31 مرداد تا پنج شنبه 6 شهریور هنوز مساله حیاتی به مرحله بررسی و اقدام نرسیده است!
همه امیدها رنگ باخت!
گروهی از کارشناسان کوهنوردی در واکنش به انتقادات گسترده درباره عملیات‌های ناموفق برای نجات ناتالیا ناگوویتسنا، بیانیه‌ای رسمی صادر کردند.
این گروه به حوادث ناپدید شدن کوهنوردان ایرانی، مریم پیله وری و حسن آقالو، آسیب دیدگی پای ناتالیا ناگوویتسنا و وخامت حال لوکا سینیگالیا، کوهنورد ایتالیایی (که بعداً جان باخت) اشاره کردند.
در این بیانیه آمده است: “از زمان دریافت نخستین گزارش‌ها، هر روز جلساتی با حضور افراد درگیر در عملیات‌های جستجو و نجات برگزار شد. متخصصان در داخل و خارج از قرقیزستان که تجربه و آمادگی لازم برای چنین عملیات‌هایی را داشتند نیز در این بحث‌ها شرکت کردند.
با توجه به خطرات جانی برای نجات‌گران و شرایط جوی دشوار، این گروه نتیجه گرفت که انجام عملیات جستجو و نجات در این فصل غیرممکن است و ادامه آن می‌تواند به قربانیان بیشتری منجر شود. این بیانیه توسط ۱۴ نفر از دارندگان عنوان «پلنگ برفی» امضا شده است. (پلنگ برفی یک عنوان غیررسمی برای کوهنوردانی است که به قله‌های بلند در قلمرو شوروی سابق صعود کرده‌اند.)”
پیش تر الکساندر پیاتنیتسین، معاون فدراسیون کوهنوردی روسیه، اعلام کرده بود که ناتالیا ناگوویتسنا، که با پای شکسته در قله پوبدا گیر افتاده بود، مفقودالاثر اعلام شده است.
امیدها به ادامه عملیات نجات به تیم کوهنوردان ایتالیایی بود که قرار بود در ۲۵ آگوست به محل اعزام شوند، اما به دلیل شرایط بد آب و هوا و خطرات احتمالی، از این برنامه منصرف شدند.
قله پوبدا با ارتفاع ۷۴۳۹ متر، یکی از دشوارترین قله‌ها برای صعود در جهان است و تاکنون بیش از ۸۰ کوهنورد در آن جان خود را از دست داده‌اند. با این حوادث مرگبار، عملیات نجات که با همکاری نهادهای دولتی انجام می‌شد، به پایان رسید.
پایان عملیات
اگر به روند گزارش ها، خبرها، اظهارنظرها و واکنش ها دقت کنید، مقامات روسیه با دقت وضعیت کوهنوردان را در قرقیزستان بررسی و کنترل می کردند، رسانه های روسی از ابزار فشار برای به کارگیری امکانات محلی بهره بردند.
ارتباطات جهانی بین کوهنوردان حتی باعث جمع شدن تیمی از کوهنوردان ایتالیایی برای نجات شکل گرفت، ولی قسمت دردناک ماجرا اینجاست که به نوعی قرقیزستان حتی مسئولیت ارایه خدمات محلی به کوهنوردان ایرانی را به گردن نگرفته و در این میان با فرصت طلبی از بی تفاوتی مقامات فدراسیون کوهنوردی، وزارت ورزش و سفارت خواب ایران در قرقیزستان حتی تا مرحله رد اطلاع از حضور آنها پیش رفته است.
این رخدادها و بی تفاوتی مدیران و مسئولان برای جان ورزشکاران و پیگیری برای شهروندان ایرانی بار اول نیست، در دهه 80 و اوج صعودهای رکوردی و هیجانی به اورست از سوی فدراسیون کوهنوردی بارها و بارها جان کوهنوردان زن و مرد ایرانی به خطر افتاد، ولی هیچ واکنش درخوری از سوی مقامات دولتی و تخصصی فدراسیون کوهنوردی بیان نشد.
هنوز تصاویر تشنج دختر کوهنورد ایرانی در کمپ 4 اورست و باز کردن قفل دندان هایش با قاشق از مستند فدراسیون کوهنوردی فراموش نشده، هنوز تنهایی و ضعف امکانات کوهنوردان ایرانی در صعودهای اورست و از دست لیلا اسفندیاری و محمد اوراز عادی نشده است.
قرقیزستان به دلیل دارا بودن قله های بالای 6 هزار متر کمپ تمرینی صعود کنندگان بالای 6 هزار متر و هدف گذاران اورست است، با این وجود به دلیل فقر امکانات این کشور خدمات خاصی برای حمایت از کوهنوردان ارایه نمی شود، به همین دلیل کوهنوردان روس با حمایت و پشتیبانی های دولتی و مدیریتی به این قله ها صعود می کنند.
در این میان با وجود حوادث بسیار زیاد در کوهستان های قرقیزستان و مرگ 4 ایرانی در 5 سال گذشته، با این وجود فدراسیون کوهنوردی، وزارت ورزش و حتی وزارت امور خارجه هیچ روند برنامه ریزی، هدایت و پشتیبانی برای کوهنوردان ایرانی ندارند و در اوج عملیات نجات قله پابدا سفارت ایران متوجه گم شدن دو کوهنورد ایرانی نمی شود.
آخرین تصویر از حسن آقالو در پابدا
