ضربه‌آزاد دیرهنگام سوبوسلای در ورزشگاه آنفیلد، توجهات را به نخستین توپ رسمی لیگ برتر انگلستان از برند پوما، پس از ۲۵ سال همکاری با نایکی جلب کرد.
به گزارش بخش خبری واندا اسپورت در حالی که بازی در ۱۰ دقیقه پایانی خود قرار داشت، دومینیک سوبوسلای پشت یک ضربه آزاد از فاصله بیش از ۳۰ متری ایستاد و با یک شوت سرکش، توپ را به سمت دروازه دیوید رایا فرستاد. توپ در لحظه آخر تغییر مسیر داد و لیورپول با همین تک‌گل با نتیجه ۱-۰ آرسنال را شکست داد و شروع بی‌نقص خود در فصل را حفظ کرد.
برای آرسنال، این نخستین گل دریافتی در این فصل بود و یادآور حاشیه‌های بسیار کوچک در سطح بالای فوتبال. همچنین این اتفاق به موضوع بزرگ‌تری اشاره داشت؛ پس از ۲۵ سال، لیگ برتر یک توپ جدید از پوما دارد و دروازه‌بان‌ها هنوز در حال عادت کردن به آن هستند.
در مصاحبه پس از بازی، رایا شوت سوبوسلای را «عالی» توصیف کرد، اما اعتراف کرد که «هنوز باید به توپ جدید عادت کند». او به تفاوت در چسبندگی و مسیر پرواز توپ اشاره کرد و گفت که شوت به شکلی از او «دور شد». میکل آرتتا، سرمربی آرسنال، نیز ناراحتی خود را ابراز کرد و ضمن تمجید از کنترل طولانی‌مدت تیمش بر بازی، از عدم توانایی در گلزنی که تیم را در برابر یک لحظه سرنوشت‌ساز آسیب‌پذیر کرد، ابراز تأسف نمود.
توپی متفاوت، با همان استانداردها
این اولین باری نیست که آرتتا نگرانی‌هایش درباره توپ را مطرح می‌کند. در ماه ژانویه، او توپ جام اتحادیه را «پیچیده» خوانده بود؛ شکایتی که با یادآوری سریع اتحادیه فوتبال انگلستان مبنی بر داشتن گواهی FIFA Quality Pro برای توپ‌هایش پاسخ داده شد. توپ جدید پوما برای لیگ برتر نیز همین استاندارد را دارد.
لیگ برتر، در ۱۷ مارس ۲۰۲۵، پوما را به عنوان تأمین‌کننده رسمی توپ مسابقات معرفی کرد. رونمایی از این توپ در ۲۸ می و عرضه آن به بازار در ۳ ژوئن انجام شد. گفته می‌شود نایکی فرصت تمدید قرارداد را داشته اما مذاکرات به نتیجه مثبتی نرسیده و پوما نیز این توافق را بخشی از تلاش برای ارتقای برند خود می‌داند.
پوما پیش از این نیز حقوق تأمین توپ لیگ‌های معتبری مانند لالیگا، سری آ و اتحادیه فوتبال انگلستان (EFL) را در اختیار داشته است که این امر یکپارچگی را در مسابقات بزرگ ایجاد می‌کند و روایت «تصاحب توپ» را تقویت می‌کند. پیش از این فصل، تنها دو برند توپ رسمی لیگ برتر را تأمین کرده بودند: مایتر از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۰ و سپس نایکی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۵.
ساختار توپ پوما از طراحی متفاوتی برای پنل‌ها و درزها استفاده می‌کند. این انتخاب‌ها نحوه خروج توپ از پا و حرکت آن در هوا را تغییر می‌دهند، که دقیقاً همان چیزی است که دروازه‌بان‌ها ابتدا متوجه آن می‌شوند. بازیکنانی که تمام دوران حرفه‌ای خود را با یک نوع توپ سپری کرده‌اند، اکنون باید به خصوصیات یک توپ دیگر عادت کنند.
تاریخچه مختصر توپ‌های رسمی لیگ برتر
۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵ – مایتر پرو مکس: اولین توپ تاریخ لیگ برتر.
۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ – مایتر اولتی‌مکس: ساختار نمادین دست‌دوز. مایتر آن را اولین توپی می‌داند که سرعت آن به بیش از ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت (۱۰۰ مایل بر ساعت) رسیده است.
۲۰۰۰ تا ۲۰۰۲ – نایکی جیو مرلین: نایکی جایگزین مایتر می‌شود.
۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ – نایکی جیو مرلین ویپور: نسخه تکامل‌یافته مدل اولیه نایکی.
۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ – نایکی توتال ۹۰ ایرو: طرح مارپیچ روی توپ محبوب می‌شود.
۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ – نایکی اومنی، اسنت، تریسر، سیتی‌یرو، ماکسیم: به‌روزرسانی‌های فنی و گرافیکی سالانه.
۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ – نایکی اینسایت و اوردم: تمرکز بر دید بهتر و پایداری پرواز.
۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ – نایکی مرلین: استفاده از چهار پنل متصل به هم که سطح تماس را بزرگ‌تر می‌کند.
۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ – نایکی فلایت: شیارهای AerowSculpt و جوهر سه‌بعدی ACC برای کاهش لرزش و استانداردسازی لمس توپ.
۲۰۲۵ تا کنون – پوما اوربیتا آلتیمیت پی‌ال: پوما به عنوان تأمین‌کننده رسمی برای فصل ۲۰۲۵/۲۶ انتخاب می‌شود.
پس تفاوت در چیست؟
توپ پوما اوربیتا آلتیمیت که توپ رسمی فصل ۲۰۲۵/۲۶ لیگ برتر است، دارای یک پایه سفید تمیز با طرح‌های گرافیکی پویا به رنگ‌های بنفش، صورتی و مشکی است. این توپ، طبق گفته برند پوما، با ۱۲ پنل هم‌اندازه و با درزهای عمیق‌تر به روش قالب‌گیری با فرکانس بالا ساخته شده است. یک لایه بیرونی PU با بافت سه‌بعدی برای ایجاد «چسبندگی» در هنگام تماس و پرواز توپ اضافه شده و دریچه PAL (Puma Air Lock) نیز برای حفظ هوای پایدارتر طراحی شده است.
از طرف دیگر، توپ نایکی فلایت با چهار پنل جوش‌خورده ساخته شده که سطح تماس بزرگ‌تری ایجاد کرده و درزهای بسیار کمتری دارد. این هندسه، نحوه خروج توپ از پا و عبور هوا از روی آن را تغییر می‌دهد. پوما برای مدیریت تلاطم هوا به درزهای عمیق‌تر و بافت سطح متکی است، در حالی که نایکی پایداری را با شیارهای قالب‌گیری شده AerowSculpt و جوهر سه‌بعدی ACC که «فلپ‌های میکروسکوپی» ایجاد می‌کند، دنبال کرده است.
تغییرات تجهیزات به ندرت بی‌سر و صدا رخ می دهد.
در سراسر صنعت ورزش، تغییراتی که با قوانین سازگار هستند، اغلب با واقعیت لمس، پرش و حس اعتماد بازیکنان تضاد پیدا می‌کنند. ورزشکاران معمولاً اولین کسانی هستند که در این باره صحبت می‌کنند.
+ در فصل ۲۰۰۶/۰۷ لیگ بسکتبال NBA، یک توپ جدید از جنس کامپوزیت میکروفیبر اسپالدینگ معرفی شد. ظرف چند هفته، بازیکنان از بریدگی انگشتان، پرش‌های غیرقابل پیش‌بینی و حس بد آن شکایت کردند. پس از شکایت اتحادیه و فشار فزاینده، دیوید استرن، کمیسیونر وقت، این آزمایش را متوقف کرد و توپ چرمی را در اواسط فصل بازگرداند.
+ در فصل ۲۰۲۱/۲۲ NBA، توپ رسمی لیگ از اسپالدینگ به ویلسون تغییر یافت. افت اولیه عملکرد شوت‌زنی باعث شد چندین ستاره علناً بگویند که توپ حس قبلی را ندارد و این موضوع به بحث‌ها در مورد تأثیر تغییر توپ بر عملکرد بازیکنان دامن زد، تا اینکه آمارها تثبیت شدند.
+ در تنیس نیز در مسابقات آزاد آمریکا در سال ۲۰۲۲، ایگا اشویاتک و پائولا بادوسا، از بازیکنان برجسته WTA، از توپ سبک‌تر زنان در نیویورک انتقاد کردند و گفتند که این توپ منجر به اشتباهات بیشتر و تماشایی‌تر شدن بازی می‌شود. برگزارکنندگان مسابقات سال بعد به این انتقاد پاسخ دادند و توپ مسابقات زنان و مردان را یکسان کردند.
+ در فصل ۲۰۲۱ لیگ هاکی NHL، توپ‌های جدید ردیاب که دارای ریزتراشه بودند، کمتر از یک هفته پس از شروع فصل از مسابقات خارج شدند، پس از اینکه بازیکنان از عملکرد آن‌ها روی یخ شکایت کردند. لیگ در همان روزی که تصمیم خود را اعلام کرد، به توپ‌های استاندارد بازگشت.
