شادروان عبدالعزیز فرمانفرماییان وقتی طرح ساخت شهرک ورزشی المپیکی شهیاد را در دهه 40 خورشیدی طراحی می کرد، شاخص را برگزاری المپیک در آن دهه با ورزش های پایه، آبی، فوتبال، سالن 7 هزار نفری و زمین های متعدد تمرینی فوتبال و پارکینگ های زیادی به عنوان شاخص مجموعه المپیکی بیرون شهر تهران قرارداده بود.
به گزارش سرویس ویژه واندا اسپورت اما از سال 1380 و هیجان واگذاری پارکینگ های این مجموعه به موسسه های تجاری، دولتی و فدراسیون های بی جا و مکان، آرام آرام وضعیت این مجموعه رو به پیری از حالت استاندارد خارج شد.
ماجرا از جایی شروع شد که هیات اتومبیلرانی استان تهران بزرگترین و اصلی ترین پارکینگ ورزشگاه 100 هزار نفری فوتبال که کمترین فاصله بیرونی تا ورودی های غربی و جنوبی ورزشگاه را دارد، در زمان حسن غفوری فرد رئیس وقت سازمان تربیت بدنی در اختیار گرفت که در آن پیست غیر استاندارد آماتوری ساخته شود. (چندی پیش حمیدرضا درجاتی یکی از همکاران پرتلاش و عکاس ورزشی در این پیست به دلیل نبود حفاظ و امکانات فنی حرفه ای جانش را از دست داد)
پس از آن بود که شادروان محمدرضا یزدانی خرم رئیس موفق و پایه گذار والیبال حرفه ای، در کنار سالن والیبال این مجموعه امکانات و تاسیسات فدراسیون و تیم های ملی را فراهم و به آن افزود.
اندکی بعد محمدرضا طالقانی دبیر فدراسیون کشتی با پشتیبانی شادروان دکتر ترکان راه اندازی خانه کشتی را در دیگر سالن مجموعه پیگیری و محل اردوهای تیم های ملی را راه اندازی کرد.
دلیل اقدام سریع این دو فدراسیون، تیزبینی مدیران اجرایی آنها و آزار کهنه و مستهلک شدن امکانات خوابگاهی مجموعه ورزشی آزادی در کنار سالن 7 هزار نفری بود که در پایان دهه 60 راندمان خودش را از دست داده بود و فضا و امکانات برای اقامت تیم های ملی فراهم نبود.
پس از این دو فدراسیون مورد اشاره با فشار فائزه هاشمی سومین سالن هم به ورزش بانوان اختصاص پیدا کرد تا 4 سالن ورزشگاه آزادی عملا از چرخه مدیریت برگزاری خارج و به فدراسیون ها سپرده شود.
پایان این داستان سپردن سالن چهارم به فدراسیون بسکتبال و کم کردن دخالت دولتی برای نگهداری و اداره امکانات ملی ورزشگاه آزادی بود.
اقدامی که در بخش شرقی مجموعه نیز باعث نابودی کامل پارکینگ های تماشاگران شد.
کلنگ نخست به بهانه سرمایه گذاری بخش خصوصی یکی از پارکینگ های شمال شرق مجموعه به یکی از خانواده های ورزشی که وابستگی سیاسی داشتند سپرده به سرعت پارکینگ های دیگر به انجمن موتورسواری و پس از آن فدراسیون تیر و کمان داده شد و بخش جنوبی به مترو تهران، شرکت واحد اتوبوسرانی، اسطبل نگهداری اسب واگذار شد.
پس از آن بود که 6 زمین تمرینی غرب ورزشگاه مورد توجه فدراسیون فوتبال قرار گرفت و در زمان ریاست مهندس صفایی فراهانی ایده کمپ تیم های ملی و هتل محل اقامت تیم های ملی در آن پیاده شد.
در زمان احمدی نژاد تیر خلاص به پارکینگ های غربی ورزشگاه آزادی زده شد، و محوطه چهار هکتاری شمال غرب مجموعه نیز برای ساخت پروژه توهمی ورزشگاه 40 هزار نفری اختصاصی بانوان نابود شد و همچنان پس از 20 سال نیمه کاره و رها باقی مانده است.
این حجم فشردگی امکانات در فضای محدود ورزشگاه آزادی نیازمند خدمات عمومی مناسب و در سطح فضاسازی های جدید بود، اما مدیریت های ورزشی به جای در نظر داشتن این اولویت و نیاز جدی مشغول بازسازی گل و بته های ورزشگاه برای میزبانی پرسپولیس در فینال ناکام آسیایی شدند.
حالا در دسته گل و راندمان نمایی تازه علیرضا دبیر بخش های جدیدی به خانه کشتی و سالن قدیمی 50 سال پیش اضافه کرده تا سایه سنگین رسول خادم و دلیل رفتن او را از کشتی ایران کمرنگ کند.
ولی جالب است با همه رپرتاژ آگهی های شلوار شیش جیب و انگشتر عقیق و تسبیح شاه مقصود گرفتار مشکلات آب و برق در مجموعه ورزشی آزادی شده است.
دبیر حتی برای شیرین نمایی خودش در مصاحبه اعتراضی به آب و برق ورزشگاه آزادی مدعی است که تجهیزات برق ورزشگاه آزادی متعلق به سال 1969 است ولی ورزشگاه در سال 1973 افتتاح شده است.
این ادعای او در حالی است که در بازسازی نخست ورزشگاه آزادی که در تابستان 1380 پس از سیلاب وحشتناک نوروز و نابودی چمن آن انجام شد، برای نخستین بار در زمان انجام بازسازی بخش های زیرساختی و خدمات فنی ورزشگاه برای رسانه های عمومی باز شد.
در این گزارش ها بود که مشخص شد ورزشگاه آزادی در دهه 50 اسکوربرد نمایشی متحرک را به واسطه کامپیوتر و اسکنر همراه آن داشته است.
سیستم برق ورزشگاه آزادی از امکانات خاص و مقاومی بود که می توانست ساعت ها زیر فشار سنگین 8 دکل نورافکن ورزشگاه فوتبال و دوچرخه سواری، امکانات سالن 7 هزار نفری، تجهیزات سنگین و برق مورد نیاز تالار استخر ورزشگاه و 4 سالن مسابقات به علاوه خوابگاه، بخش های خدماتی و امکانات محیطی تاب آوری بالایی داشته باشد.
لامپ نورافکن های ورزشگاه ها و سالن ها مجموعه آزادی از نوعی لامپ مجهز به گاز سدیم بود که در تونل های جاده ای استفاده می شد که به دلیل تولید طیف 4 رنگ عمق نفوذ روشنایی بالایی برای تصویربرداری تلویزیونی و همچنین روشنایی محیط داشت.
در شرایطی که مدیران بی اطلاع و بزن درو در فضای ورزش تنها به اضافه کردن امکانات بدون توجه به کارکرد مجموعه آزادی مشغول هستند و مدیریت این مجموعه بزرگ به دلیل راحت طلبی مدیران ارشد دولتی معمولا به مدیران حفاظتی سپرده می شود تا افراد متخصص حوزه مدیریت و فنی، توقعی نیست که هر از چند گاهی آب و برق قطع شود یا رئیس فدراسیون کشتی آرزوی قطع شدن برق در حین مسابقه های لیگ برتر فوتبال را داشته باشد!
بازسازی ورزشگاه فوتبال نشان داد که فناوری پیچیده ساخت مجموعه المپیکی آزادی در زمان خودش جزو برترین های زمان بوده و حتی پس از 50 سال مجبور هستند برای بازسازی آن دو برابر زمان ساخت وقت صرف کنند.
صرف نظر از تکنیک های فنی و امکانات سازه تا مدل مدیریت و فراهم کردن زیرساخت ها در ورزشگاه آزادی، ورزش و اماکن ورزشی حرفه ای نیازمند مدیران متخصص و توانای علمی است که در آن شوآف و نمایش شلوار شیش جیب و تسبیح شاه مقصود تاثیری نداشته باشد.
